سکوت

مرغ سحر ناله کن

ای کاش نماز را زودتر یادم می‌دادند

شنبه, ۴ مرداد ۱۳۹۹، ۱۲:۴۷ ق.ظ

چون پست طولانی است در چند نوبت بخوانید که خسته نشوید :))

خواهش می‌کنم این پست را خوب بخوانید که جزو همان مطالبی است که آدم در زندگی تجربه می‌کند و حیفش می‌آید منتقل نکند و از دنیا برود. شاید خودتان خیلی از مطالب را بدانید و من مکررات را تکرار کنم، فرض بر این است که مخاطب هیچی از نماز نمی‌داند.

بسم الله الرحمن الرحیم

ان الصلاه تنهی عن الفحشاء و المنکر: نماز انسان را نهی می‌کند از منکرات و گناهان.

طبق این آیه و جملات شهید مطهری نمازی که چنین خاصیتی نداشته باشد نماز نیست. پس بعد از نماز اگر دیدید یک نوع ممانعت در شما وجود ندارد که جلوی گناه کردن‌تان را بگیرد بدانید نمازتان مشکل دارد.

نماز با کیفیت نمازی است که همراه با توجه خوانده شود و در حدیث است که از نماز فقط بخشی از نماز که همراه با توجه خوانده شود پذیرفته می‌شود و بالا می‌رود.

طبق کلام حضرت آقا برای حضور قلب یا همان توجه در نماز بدانیم که داریم چه چیزی می‌گوییم و معنای کلمات عربی را متوجه باشیم.

اگر نماز بالا برود انسان نور پیدا می‌کند و نور مانع گناه کردن می‌شود و به این ترتیب شخص می‌تواند سلوک و پیشرفت معنوی داشته باشد.

کل عملک تبع لصلاتک: تمام اعمال انسان تابع نماز اوست. اگر نماز آدم درست شود تمام وجوه انسان درست می‌شود. اگر هر مشکلی داریم در زندگی، با اهمیت دادن به نماز درست می‌شود.

امام باقر می‌فرماید اگر نماز را کسی سبک بشمارد مورد شفاعت ما قرار نمیگیرد.

علاوه بر این که تمام اعمال دنیوی ما متکی به نماز است اعمال اخروی ما نیز هم تنها در صورتی قبول می‌شوند که نمازمان قبول شود.

آیت الله حائری شیرازی می‌گوید نماز مثل نخ تسبیح است و همه چیز با درست کردن نماز روی روال می‌افتد.

با تمام این‌ها نماز خوب چه نمازی است؟ سعی کنیم حالا نه که کل مستحبات را انجام دهیم اما در حد امکان برای نماز کم‌ نگذاریم.

اذان و اقامه بگویید: هر چند تند باشد. رو به قبله بایستید و سعی کنید با اذان و اقامه ذهن خود را برای نماز آماده کنید.

عوامل حواس پرتی مثل تلویزیون یا بچه کوچک یا صوت  اخبار و... را از خود دور کنید.

برای خودتان مصلی داشته باشید، یک مکانی که همیشه همان جا نماز بخوانید، شبیه یک محراب خانگی.

الله اکبر بگویید به این قصد که دارید از زمین کنده می‌شوید و روبروی بزرگترین وجود عالم قرار گرفته‌اید و در حال صعود به معراج هستید.

الله اکبر یعنی خدا آن قدر بزرگ است که حتی توان وصفش را نداریم.

بسم الله الرحمن الرحیم

اسم همان داغی بوده که عرب روی گوسفندهایش می‌زده، ما هم با بسم الله داریم مهر الله را روی خودمان می‌زنیم.

الله نام خاص خداوند است و رحمن صفت رحمت عام خدا که شامل تمام موجودات می‌شود و رحیم صفت خاص که تنها شامل مومنین می‌شود.

الحمد لله رب العالمین

حمد تنها مختص به رب تمام مردم جهان است(فرض کنید شخصی شبیه مربی و مدیر عالم که وظیفه هدایت را بر عهده دارد) لفظ مربی و متربی از همین ریشه است.

الرحمن الرحیم

مالک یوم الدین

صاحب و مالک روز قیامت است. دین معنای جزا می‌دهد.

ایاک نعبد و ایاک نستعین

وقتی اول ضمیر می‌‌آید معنای اختصاص می‌دهد. یعنی فقط و فقط تو را عبادت می‌کنیم و فقط از تو کمک می‌گیریم.

هر مشکلی برایمان پیش بیاید فقط پیش خودت می‌آییم و مطمئنیم فقط خودت می‌توانی حلش کنی.(ادعونی استجب لکم) واقعا ازش بخواهید، طوری که از جای دیگری توقع نداشته باشید. حتما مستجاب می‌شود.

اهدنا الصراط المستقیم

صراط الذین انعمت علیهم

غیر المغضوب علیهم

غیر از افرادی که علیه‌شان غضب کردی

و الضالین

و نه گمراهان

این‌ها هر کدام مصادیقی دارند که مثلا می‌گویند ضاللین که ادغام شده به ضالّین یهودیان یا منافقین هستند و این‌ها بدتر از گروه دوم‌‌اند.

معنای سوره توحید هم مشخص است:

قل هو الله احد

پیامبر قرآن را همان طور که بهشان وحی می‌شد بیان می‌کردند و حتی لفظ قل هم آورده شده.

الله احد است. اسم هو هم به تفصیل مطالبی دارد که می‌توانید به کتاب شرح دروس معرفت نفس آیت الله حسن زاده مراجعه کنید.

ما یک احد داریم و یک واحد، هر دو معنای یکی بودن می‌دهند اما تفاوت‌شان در این است که واحد در برابر شریک قرار می‌گیرد و احد در برابر ترکیب داشتن.

احد یعنی بسیط، یکپارچه، یک دانه که اجزاء ندارد، مثل موتور نیست که اگر لاستیکش خراب شد از کار بیفتد. روی این مبنا، تمامی خلقت تجلی خداست و به نظریه وحدت در عین کثرت می‌انجامد.

الله الصمد

خدایی که به هیچ چیز نیاز ندارد نه به تو و نه به تلاشت و نه نمازت.

سوال: در آیات دیگری که گفته می‌شود به خدا کمک کنید مثلا : ان تنصرو الله ینصرکم، این چه خدایی شد که نیاز به کمک دارد؟

جواب: منظور از کمک کردن به خدا کمک به دین خدا با کمک کردن به ولی خدا و جانشینان اوست که باز هم نیازمندی ما را می‌رساند که با یاری کردن ولی خدا، خداوند به ما کمک می‌کند.

اگر پیامبری تنها بماند افرادی که ضرر می‌کنند همان کسانی هستند که پیامبر را کمک نکرده‌اند و خود را از خدا و دین محروم کرده‌اند.

لم یلد و لم یولد

و لم یکن لهو کفوا احد

در نماز تمام تلاشمان فقط این باشد که متوجه نماز باشیم. سعی کنیم با تجوید دقیقا حروف را از مخرج درستش تلفظ کنیم.

حاء باید از انتهای حلق تلفظ شود.

عالمین را آ تلفظ نکنید، یک چیزی ما بین اَ و آ باشد.

مالک را هم همین طور.

عین هم از ته حلق تلفظ شود و همراه نرمی باشد.

صاد در صراط

ذال در الذین

غین در غیر

ضاء در مغضوب

و مد بلند در "و الضالین" را حتما در اینترنت سرچ کنید و گوش کنید تا نحوه صحیح تلفظ را یاد بگیرید.

اگر تجوید را رعایت نکنیم قرائت‌مان مشکل خواهد داشت و به نمازمان آسیب خواهد زد.

در نماز با انگشت‌مان با موی سرمان یا هر چیز دیگری بازی نکنیم.

عجله نکنیم.

اذکار نماز باید در حال آرامش باشند و الا باعث بطلان نماز می‌شوند.

مثلا سمع الله لمن حمده باید در حالت قیام بعد از رکوع گفته شود و اگر در حال حرکت باشد نماز باطل است. مگر این که به قصد ذکر مطلق، که صرفا به نیت گفتن یک ذکر گفته شود که در حال حرکت اشکال ندارد.(یعنی به قصد ذکر نماز گفته نشود)

ذکر بحول الله و قو‌تهی اقوم و اقعد تنها ذکری است که باید در حال حرکت گفته شود و در حال سکون باعث خراب شدن نماز می‌شود.

یکی از راه‌های افزایش حضور قلب در نماز تکرار ذکرهای سجده و رکوع است. مثلا سبحان ربی العظیم و بحمده را سه مرتبه بگویید.

تشهد اظهار هویت ماست که شهادت می‌دهیم خدایی جز الله نداریم و رسولی جز حضرت محمد.

خدای ما فقط الله است نه پول، نه اهداف تحصیلی، نه عشق زمینی، نه شغل و نه هر چیز دنیوی دیگر.

پس تنها ترس ما باید از دست دادن خدا و نداشتن رضایت او باشد نه این چیزهای دنیوی. تنها چیزی که برای ما پس از مرگ می‌ماند اعمال منتهی به خداوند است و تنها کسی که برای ما می‌ماند خداست.

سلام نماز بخشی است که به نحوی برگشت ما از معراج است.

سلام به نبی و پیامبر می‌دهیم

سلام بر خودمان(مومنین) و عباد صالح

در کل نماز با کسی جز خدا مرتبط نبودیم و حالا داریم به مومنین و طبق روایتی دیگر به فرشتگان سلام می‌دهیم.

در تکبیره الاحرام و سه الله اکبر آخر نماز مستحب است دست‌ها را سه مرتبه تا نرمی گوش بالا بیاوریم. البته سه الله اکبر آخر نماز کلش مستحب است و در این کار به چپ و راست نباید نگاه کنیم و نگاه کردن به چپ و راست در فقه اهل عمر است که کاملا هم به چپ و راست نگاه می‌کنند.

بخش مهم دیگر که خداوند اجازه به ما داده نمازهای نافله است. اگر نماز واجب ما مشکل داشته باشد و حالا به هر دلیلی سرسری خوانده شود و توجه نداشته باشیم با نمازهای نافله می‌توانیم جبرانش کنیم و در حد توان بخوانیم.

نمازهای نافله هم دو رکعتی هستند و مثل نماز صبح خوانده می‌شوند:

نماز نافله صبح ۲ رکعت و قبل نماز صبح است که می‌گویند ثوابش بیش از نماز شب است.

نماز نافله ظهر و عصر هر کدام ۸ رکعت هستند و قبل نمازها خوانده می‌شوند(یعنی ۴ تا دو رکعتی برای ظهر و ۴ تا دو رکعتی برای عصر)

نماز نافله مغرب ۴ رکعت است که بعد از نماز مغرب خوانده می‌شود.

نماز نافله عشا ۲ رکعت نشسته است که معروف به نماز وتیره است که یک رکعت حساب می‌شود و بعد از نماز عشا خوانده می‌شود.

یک موضوعی هست در فقه به نام تساهل و تسامح در مستحبات که می‌توانیم کارهای مستحبی را کمتر بخوانیم و در آن سخت نگیریم.

می‌شود نمازهای نافله را ایستاده، نشسته و حتی خوابیده خواند. می‌توان سجود و رکوع را با اشاره خواند. می‌شود در حال راه رفتن و بدون شرط قبله خواند. می.توان صالا رکوع و سجود نداشت.

می‌گویند رسم بود که بزرگان نافله ظهر را از خانه تا مسجد و نافله عصر را از مسجد تا خانه می‌خواندند.

می‌گویند شخصی پیش شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی می‌آید و می‌گوید سه مشکل دارد که دوتای آن‌ها ازدواج و مشکلات مالی بوده. این عارف بزرگوار ایشون را به نماز اول وقت توصیه می‌کنند.

در حد امکان نماز را به جماعت بخوانیم.(الان که بیماری ویروسی همه گیر شده با رعایت بهداشت برویم یا بهتر است که کلا نرویم)

دو نفر اگر هستیم در خانه می‌توانیم به جماعت نماز را بخوانیم البته به شرط آن که شرایط امام جماعت را داشته باشیم.

امام‌جماعت باید مرد و عاقل و بالغ باشد و عدالت داشته باشد. البته زن می‌تواند برای زن امام شود. عدالت یعنی شخص امام جماعت گناه کبیره انجام‌ ندهد و بر گناه صغیره اصراری نداشته باشد. که البته از این آدم‌ها کم پیدا می‌شود و اگر شرایط نداشته باشید نماز جماعت‌ صحیح نخواهد بود.

در انتها توصیه می‌کنم که حداقل یکی از کتاب‌های آداب الصلاه را بخوانید.

آیت الله گلپایگانی، امام‌خمینی و میرزا آقا جواد ملکی تبریزی معروف‌ترین کتاب‌ها را در این زمینه دارند که من خودم سومی را خواندم ولی توصیه‌ام سر الصلاه امام خمینی است چون کتاب روان‌تری است.

  • جواد انبارداران

نظرات (۶)

سلام
یاد حرف استادم اوایل کرونا افتادم... شاکی بودم از بسته شدن هیات و حرم و ... گفتن شاید وقتشه رو یه چیزایی بیشتر کار کتیم، مثلا نمازمون رو درست کنیم!
پاسخ:
سلام
خدا استادتون رو حفظ کنه
حرم و هیات و مابقی کارها هر چه قدر هم زیاد باشند و مخلصانه
اگر نماز درست نباشه بی فایده است.
سلام علیکم
چقدر روون و راحت و زیبا بیان کردید، شاید خیلی وقته خیلیامون نیاز داشتیم به شنیدن این سخنان. سپاس از شما.
بنده هم با اجازتون یه مطلبی از کتاب مقالات اضافه می‌کنم به این امید که شاید  با تکرارش حداقل یه درصد رو باطن خودم تاثیر بذاره( البته فکر کنم قبلا هم یه بار تو همین وبلاگ فرستادمش)

《 این نمازی که ما و همه‌ی ارباب غفلت به جا می‌آوریم و به جا می آورند، از نظر خوبان، به جای خود یک نوع گناه و خلاف ادب است و خوبان چنین نمازی را نفاق و دروغ و دعوی بی‌حقیقت می‌بینند و همینطور هم هست.
 آنان هرگز به چنین طاعت و عبادتی راضی نمی‌باشند و از آن شرم دارند و از به جا آوردن اینچنین نمازی، وجودشان متزلزل می‌گردد؛ نمازی که حرکات ظاهری در آن، درست نقطه‌ی مقابل حرکات درونی و قلبی بوده و قلب با حرکات ظاهری همگام نیست؛ نمازی که دعوی محض است و همه‌ی حرکات و سکنات ظاهری و باطنی در غیر وقت نماز بر خلاف ادعاهایی است که در نماز هست؛ نمازی که یک جمله‌ی از آن این است که : " ایّاک نعبد" یعنی " فقط از تو طاعت می‌بریم و تویی معبود و مطلوب ما" در صورتی که از غیر او  و از نفس خود طاعت برده و غیر او معبود و مطلوب دل ماست!
و جمله‌ی دیگری از آن این است که " اهدنا الصراط المستقیم" یعنی خدایا ما را به صراط مستقیم در عبودیت هدایت بفرما؛ در حالی که سعی ما در همه‌ی ساعات، در طریق خلاف و در طریق هوا و شیطان است؛ نمازی که یکی از حرکات ما در آن عبارت است از "سجده" و ظاهر ما در آن چنین نشان می‌دهد که از غیر او فرار و به سوی او اقبال می‌کنیم، آن هم با تذلّل و فناء، در صورتی که قلب ما از این فرار کاملا بی‌خبر و بلکه در فرار از حق به سوی اغیار است و شاید در همان حال هم در اینجا و آنجا و به دنبال این و آن و پراکنده‌ی در وادی‌های اغیار باشد و خلاصه؛ نمازی که اگر نبود دستور خود خدای متعال و اگر نبود رأفت و رحمت و عفو او، چندان مطلوب و بلکه اصلا مطلوب نبود و یا لا اقلّ نوعی خلاف ادب به حساب می‌آمد و این دستور واجب حضرت حق است که می‌گوید با همین حال و با همین خصوصیات نیز باید آن را به جا آورد، و سرّ این دستور واجب را آنچنان که باید، خود او می‌داند. این اندازه برای ما معلوم است که رأفت و رحمت و عطف خاصی از جانب او در این بین هست که به انسان غافل و جاهل هم می‌گوید: باز به سوی ما روی بیاور که عفو و غفران ما واسع و رحمت ما شامل و بی‌نهایت است.
عدم توجه به سرّ این دستور است که ارباب غفلت را در مغرور بودن به اینچنین نمازها و عبادت‌های دیگر، به اشتباه بیشتر انداخته و در نتیجه نظرشان به طاعتشان معطوف گشته و خیال می‌کنند از اهل عبادت هستند و عبادتی انجام داده‌اند.

رو مکن زشتی که نیکی‌های ما
زشت آید پیش آن زیبای ما

خدمت خود را سزا پنداشتی
تو لوای جُرم از آن افراشتی

چون تو را ذکر و دعا دستور شد
زان دعا کردن دلت مغرور شد

هم‌سخن دیدی تو خود را با خدا
ای بسا کس زین گمان افتد جدا

گرچه با توشه نشیند بر زمین
خویشتن بشناس و نیکوتر نشین( دفتر دوم مثنوی) 》

( کتاب مقالات استاد محمد شجاعی، ج۲، ص ۴۸ و ۴۹)
پاسخ:
سلام
شما هم که همیشه نور بالا میزنید :)
این متن رو یک بار دیگه فرستاده بودید ولی خوندن دوباره‌ش هم خوب بود
خدا استاد شجاعی رو حفظ کنه
سلام
مطلب آموزنده و کاملی بود. فقط شروع مطلب زیاد دلچسب نیست و کسی را راغب نماز نمی کند !
جوری که آدم انتظار دارد در ادامه چند خط اول ... یک داستان از زندگی نویسنده باشد که یا از نماز بریده یا واقعا نمازخوان شده .
وگرنه مطلب بعدیش خیلی جالب و کامل و آموزنده است.
اللهم ارزقنا توفیق الطاعه و بعد المعصیه
پاسخ:
سلام
شروع ناچسبش رو بریدم
مشکل از من است
من 
من
من
  • کاکتوسِ خسته
  • عجب پست پرباری..
    فیض بردیم..!
    پاسخ:
    الحمدلله خدا رو شکر
    خیلی وقت بود این جا پیداتون نبود
    یه استادی داشتیم که میگفتند ذکر (سمع الله لمن حمده) رو در نماز با توجه بگین
    ینی از رکوع که بلند میشیم مطمئنیم خدا صدای ستایش و حمد ما رو شنیده
    پاسخ:
    اینو استاد ما هم میگفت
    ذکر خیلی مهمیه
  • کاکتوسِ خسته
  • خاموش می‌خوانیم..

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.